مطلب جزئیات مالیات تراکنش‌های بانکی

پیش از بحث درباره مالیات از تراکنش‌های بانکی باید گفت که؛ سال‌هاست دولت برای فروش نفت با مشکلات متعددی مواجه است و کم شدن درآمد حاصل از فروش آن، باعث شده تا اداره کشور بر اساس مالیات، اهمیت زیادی پیدا کند. برای همین هم قوانینی که چندان سفت‌وسخت گرفته نمی‌شدند، در یکی دوسال اخیر برای اخذ مالیات جدی‌تر مطرح شدند.

یکی از این قوانین، مالیات تراکنش‌های بانکی است؛ براساس قوانین مالیاتی اگر گردش حساب بانکی افراد تا 5 میلیارد تومان در سال باشد، او از پرداخت مالیات معاف خواهد بود. اما اگر گردش حساب بالاتر از این مبلغ باشد، باید مابه‌التفاوت آن را مالیات بدهد.

مشمولین مالیات تراکنش‌های بانکی

گرفتن مالیات از تمام کسانی که گردش حساب بانکی آنها بالای 5 میلیارد تومان است، غلط و نادرست است. تراکنش‌های بانکی مشمول مالیات باید شرایط و مشخصات خاصی داشته باشد تا مشمول گرفتن مالیات شوند. این مالیات هم به هیچ وجه مستقیم از گردش بانکی اشخاص گرفته نمی‌شود. بلکه راهکاری است تا محاسبه مالیاتی که افراد و شرکت‌ها بابت کارهای اقتصادی باید بپردازند، دقیق و براساس اسناد مالی صورت بگیرد.

طبق آماری که سازمان امور مالیاتی اعلام کرده، امسال نسبت به سال گذشته افرادی که قصد فرار مالیاتی داشته‌اند، 62 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته‌اند. پس وزارت اقتصاد و دارایی برای گرفتن مالیات چاره‌ای ندارد جز بررسی اطلاعات مالی بنگاه‌های اقتصادی و افرادی که مشمول پرداخت مالیات هستند. یکی از این راه‌ها هم بررسی تراکنش‌های بانکی مشمول مالیات است.

این گزاره که از تمام گردش‌های بانکی بالا مالیات گرفته می‌شود، نادرست است. فراموش نکنید اگر گردش حساب بانکی شما بالای 5 میلیارد تومان است، اما بابت خرید و فروش ملک، جابه‌جایی حساب پس انداز و هر کار دیگری غیر از فعالیت اقتصادی باشد، مالیاتی از شما گرفته نمی‌شود. اما اگر سازمان امور مالیاتی بین گزارش مالیاتی شما و گردش حساب بانکی‌تان– جابه‌جایی وجه برای تجارت و هر فعالیت اقتصادی مشمول مالیات – تناقضی بیابد، آن وقت گردش حساب بانکی شما مدرکی مستدل برای گرفتن مالیات از ما خواهد بود.

طبقه‌بندی تراکنش‌های بانکی

از زمانی که سازمان امور مالیاتی قانون مالیات تراکنش‌های بانکی را وضع کرد، زمان زیادی نمی‌گذرد. سال 1399 قانونی مصوب شد تا گردش بانکی افراد توسط سازمان امور مالیاتی کنترل شود تا اگر تراکنش بانکی مشمول مالیات بود، آن را پرداخت کند. برای همین هم تراکنش‌های بانکی در ۴ دسته مختلف قرار می‌گیرند:

1. تراکنش‌های بانکی که جنبه درآمدی ندارند.
2. تراکنش‌های بانکی که هرچند ماهیت درآمدی دارند، اما میزان آنها یا مشمول مالیات نمی‌شود، یا فعالیت اقتصادی معاف از مالیات است.
3. تراکنش‌های مالیاتی که ماهیت درآمدی دارند و مقدار آنها هم مشمول مالیات می‌شود، اما قبلا در اظهارنامه مالیاتی توسط اشخاص گزارش شده‌اند.
4. تراکنش‌های مالیاتی که در هیچ‌کدام از سه دسته بالا قرار نمی‌گیرند.

مالیات تراکنش‌های بانکی تنها به دسته چهارم تعلق می‌گیرد. گروهی که یا اظهارنامه مالیاتی را به درستی پر نکرده‌اند، یا سعی در پنهان نگه داشتن فعالیت اقتصادی داشته‌اند.

کدام تراکنش‌های بانکی مشمول مالیات نمی‌شوند

با وجود توضیحاتی که بالاتر گفتیم، هنوز هم ممکن است ندانید کدام تراکنش بانکی مشمول گرفتن مالیات می‌شود. یا کدام یک معاف از مالیات به حساب می‌آیند. پس برای دانستن این‌که کدام تراکنش‌های بانکی معاف از مالیات هستند، همه تراکنش‌های بانکی معاف از مالیات را برایتان فهرست کرده‌ایم:

• واریز و برداشت‌های در ارتباط با حق شارژ
• مبالغی که بابت گرفتن وام و تسهیلات به حساب بانکی واریز می‌شوند
• گردش حساب‌های بین‌بانکی و حساب به حساب یک نفر
• تراکنش‌های بانکی اعضای هیات مدیره و سهامداران
• دریافتی و پرداختی به حساب بستگان و اقوام
• گردش مالی بین حساب شرکا
• واریزی‌های مرتبط با تنخواه به حساب افراد توسط کارفرما (نکته: نیاز به تایید کارفرما دارد)
• تراکنش‌های بانکی برای دریافت یا پرداخت بدهی و قرض
• گردش مالی درآمد مرتبط با کشاورزی
• تراکنش‌های بانکی بابت وقف، ارثیه، نذر و …

مالیات کارت به کارت

خیلی از مشاغل که برای گرفتن هزینه دادن خدمات یه مشتریان خود، از دستگاه‌ کارتخوان استفاده می‌کردند، بعد از تصویب قانونی که آنها را مجبور می‌کرد شماره حساب متصل به دستگاه کارتخوان را به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند، راه دیگری در پیش گرفتند. اینکه از مشتریان خود بخواهند به جای دستگاه کارتخوان، هزینه را برایشان کارت به کارت کنند. به همین سادگی هم پولشان را از مشتری می‌گرفتند و هم از دادن مالیات فرار می‌کردند. اما سازمان امور مالیاتی با تصویب قانونی سعی کرده این راه فرار را ببندد. اگر کسی بیش از 100تراکنش واریزی به حساب بانکی‌اش انجام شود و مجموع مبلغ این تراکنش‌ها بیش از 35میلیون تومان باشد، حساب بانکی، حساب تجاری تشخیص داده می‌شود و مشمول دریافت مالیات خواهد بود.

نکته: یادتان باشد برای اینکه یک حساب شخصی، تجاری قلمداد شود، حتما باید 100 تراکنش واریزی با جمع مبلغ بیش از 35 میلیون تومان در یک ماه داشته باشد و حتی اگر تعداد واریزی‌ها 99 تا باشد، مشمول این قانون به حساب نمی‌آید.

مالیات گردش حساب بانکی

اگر شخصی پرونده مالیاتی نداشته باشد و هیچ کدام از حساب‌هایش را هم تجاری اعلام نکرده باشد، اما بالاتر از سقف تعیین شده گردش حساب یا تراکنش بانکی داخل حساب‌های بانکی‌اش وجود دارد، سازمان امور مالیاتی از طریق پیامک یا تماس از فرد می‌خواهد بابت تراکنش بالاتر از سقف مجاز مدارک و مستندات لازم را ارایه کند. در غیر این صورت مشمول مالیات خواهد شد. سقف معافیت مالیاتی تراکنش بانکی برای اشخاص حقیقی بازنشسته تا 2 میلیارد تومان، مستمری بگیر تا یک میلیارد تومان و بیکار تا 500 میلیون تومان است. مجموع گردش حساب اشخاص حقیقی هم در طول سال 5 میلیارد تومان است. اما هر کدام از افراد این دسته‌ها که فعالیت اقتصادی و تجاری نداشته‌اند و بابت خرید و فروش ملک، ماشین و… مبالغی بالاتر از سقف‌های تعیین شده به حساب‌شان آمد، می‌توانند با نشان دادن مدارک معامله به بانک معافیت مالیاتی‌شان را حفظ کنند.

میزان مالیات بر تراکنش بانکی

اگر برای سازمان امور مالیاتی محرز شود که تراکنش‌ بانکی بابت کسب درآمد بوده و مشمول مالیات تراکنش‌های بانکی هم می‌شود، قانون مالیات مستقیم بر درآمد روی تراکنش بانکی اعمال خواهد شد. میزان مالیات هم از 15 تا 25 درصد برای اشخاص حقیقی خواهد بود. ا ما اگر مالیات تراکنش بانکی مربوط به اشخاص حقوقی باشد، میزان مالیات تراکنش‌های بانکی 25 درصد است. اگر حساب بانکی تجاری و مشمول مالیات تشخیص داده شود، مبنای محاسبه مالیات براساس مبلغ درآمد در طول سال به این صورت خواهد بود:

درآمد تا 50 میلیون تومان: 15درصد

درآمد 50 تا 100 میلیون تومان: 20درصد

درامد بالاتر از 100 میلیون تومان: 25درصد